خلاصه کتاب روانشناسی یادگیری دکتر پروین کدیور

فرمت فایل: ورد

تعداد صفحات: 49

بخشی از متن:

خلاصه کتاب روانشناسی یادگیری_ دکتر پروین کدیور

معرفی کتاب

کتاب شامل نظریه ها ودیدگاههای روانشناسی یادگیری است،که برای دانشجویان رشته های روانشناسی وعلوم تربیتی نوشته شده است.مباحث کتاب دارای ده فصل است که هریک به اختصارمعرفی می شود:

درفصل اول،به تاریخچه یادگیری وروشهای سنجش آن پرداخته شده است.این بخش ازکتاب چند مکتب روانشناسی رامعرفی کرده است.

درفصل دوم،ضمن مروردیدگاههای فلاسفه،درباره دوگرایی ذهن وماده،یادگیری ازنظروجودگرایانی چون کلب وجارویس بررسی شده است.

موضوع فصل سوم،طرح نظریه های رفتاری به عنوان اولین رویکردعلمی درروانشناسی است.

درفصل چهارم،نظریه های شناختی-اجتماعی مطرح گردیده ودرباره دیدگاه بندورا دریادگیری مشاهده ای،موجبیتردوجانبه وانگیزش،وکاربردآنهادریادگیری بحث شده است.

فصل پنجم به الگوی پردازش اطلاعات دریادگیری اختصاص داردودرآن،الگوهای مختلف حافظه،سطوح پردازش،راهبردهاوشیوه های یادگیری مطرح گردیده است.

درفصل ششم،به فرایندهای شناختی یادگیری پرداخته شده است ونظریه هایی مانندنظریه اکتشافی برونر،یادگیری معنی دارآزوبل موردتوجه قرارگرفته است.

فصل هفتم به یادگیری ورشداختصاص دارد.دراین فصل تاریخچه مطالعه کودک مطالعه شده است.

فصل هشتم به موضوع خود-گردانی اختصاص یافته ورابطه آن باسایرفرایندهای شناختی موردبحث قرارگرفته است.

فصل نهم به مبحث انگیزش ویادگیری اختصاص دارد.همچنین نظریه های انسان گرایان،پیشرفت،انگیزه پیشرفت،اسناد،هدف ورابطه آنهابایادگیری بحث ونقدشده است.

درفصل دهم، به بعضی ازمسایل مهم یادگیری توجه شده است، مانند توانایی های ذاتی انسان دریادگیری،رابطه یادگیری بابافت اجتماعی-اقتصادی،اثرسالمندی بایادگیری،تفاوتهای فردی ونیزطبیعت وتربیت(ص 13،12،11).

فصل اول

ساختارگرایی وکارکردگرایی

باشروع قرن بیستم دومکتب معروف ساختارگرایی وکارکردگرایی شکل گرفت.اگرچه اکنون هیچ یک ازاین مکاتب به عنوان مکتبی واحد ومتشکل وجود ندارند،تأثیرطرفداران هریک ازاین دو،درتاریخ روانشناسی قابل توجه است.برای مثال ادوارد تیچنر(1867-1927)،یکی ازشاگردان وونت درلایپزیک بود.اودر1892به سمت رییس آزمایشگاه روانشناسی دردانشگاه کرنل4منصوب شد.مکتب روانشناسی تیچنرسرانجام به ساختارگرایی شهرت یافت.ساختارگرایی ترکیبی است ازتداعی گرایی وروش تجربی(ص3).

دیدگاه تداعی گرایی براین باوربودکه ضمیرخودآگاه انسان ،حوزه مناسبی برای بررسی علمی است.دراین میان ساختارفرایندهای ذهنی مطالعه می شود.تیچنرمسلم می دانست که ذهن انسان ،ترکیبی ازتداعی مفاهیم است ، بنابراین به منظوربررسی پیچیدگیهای دهن ، باید این تداعی ها تجزیه شوند و آنگاه هر مفهوم به صورت منفرد مطالعه شود(تیچنر،1909).

اما ، روش تجربی مورد استفاده تیچنر ، همانند روش وونت ، روش درون نگری بود که نوعی تحلیل خود است. تیچر یادآوری می کند که دانشمندان به مشاهده پدیده ها متکی اند ودرون نگری نیز ، شکلی از مشاهده است. دراین روش، شرکت کنندگان به طور شفاهی به گزارش کردن تجاربی می پردازند که اندکی قبل درمعرض آن قرارگرفته بودند.البته از آنان خواسته می شود که از دانش خود درباره آن شیء یا رویداداستفاده نکنند.به عبارت دیگر افراد باید آنچه درمواجهه با اشیاء یا رویدادها تجربه کرده اند، گزارش کنند وآن پدیده را تفسیر نکنند(ص4).

روش درون نگری، اغلب دشوار و غیر واقعی است.به سختی می توان انتظار داشت که افراد، معانی را نادیده بگیرند؛ زیرا ذهن انسان طوری سازمان نیافته است که اطلاعات را به طور دقیق دسته بندی کند. بنابراین، درون گرایان با نادیده گرفتن معانی، یکی از جنبه های اصلی ذهن انسان را نادیده می گیرند(ص4).

رفتار گرایی

از نظررفتار گرایان، یادگیری به معنی تغییر در شکل یا فراوانی رفتار است.در این رویکرد،رفتارهای فراگیرمورد سنجش قرا می گیرد تا زمان مناسب برای شروع آموزش مشخص شود. یادگیری مستلزم تنظیم محرکهای محیطی است تا فراگیربتواند پاسخهای مناسبراازخودبروزدهد وآن پاسخها را تقویت کند.هدف ازآموزش دررفتارگرایی این است که فراگیر به درستی به محرکها پاسخ دهد(ارتمر و نیوبای،1993).این آموزش مستلزم تقسیم مطالب درسی به بخش- های کوچکی است که می توان به ترتیب برآنها تسلط یافت.دراین فرایند، پاسخگویی مکررفراگیر وبازخورد به پاسخهای درست ضروری است(ص6).

روشهای تحقیق در روانشناسی یادگیری

بدون تردید، سنجش یادگیری وتحقیق درباره آن دشواراست واین دشواری به این دلیل است که این پدیده به صورت مستقیم قابل مشاهده نیست، بلکه ازنتایج وپیامدهای آن می توان به وجود آن پی برد. در عین حال، شرایط پژوهش باید دقیق باشد، به گونه- ای که پژوهشگران دیگربتوانند آن تحقیق را تکرارکنند(ص12).

عمده ترین راههای سنجش نتایج یا پیامدهای یادگیری عبارت است از: مشاهده مستقیم، پاسخهای کتبی، پاسخهای شفاهی، تعیین میزان یادگیری به وسیله دیگران و خودسنجی.شرح مختصرهر یک ازآنها درپی می آید:

مشاهده مستقیم

مشاهده مستقیم به مواردی ازرفتارفراگیر دلالت دارد که درآن، هدف ازمشاهده، تعیین این امر است که آیا یادگیری رخ داده است یا نه؟ برای مثال، معلم دوره ابتدایی می کوشد تا مشخص کندکه دانش آموزان تا چه اندازه قوانین کلاس را یاد گرفته اند.مشاهده مستقیم به شرطی می تواند شاخص روایی از یادگیری باشد که ساده و مشخص بوده واستنباطهای بسیار اندکی را ازطرف مشاهده کننده موجب شود(ص 13).

پاسخهای کتبی

میزان یادگیری، اغلب براساس پاسخهای کتبی، مانند آزمون، مشق شب، مقالات وگزارشها ارزیابی می شود. معلمان با توجه به میزان تسلطی که فرد درپاسخگویی ازخود نشان داده است،نتیجه می گیرند که یادگیری صورت گرفته است، میزان آموزش کافی است ویا اینکه به آموزش اضافی نیاز دارد(ص 14).

پاسخهای شفاهی

پاسخهای شفاهی، بخش جدایی ناپذیرفرهنگ مدرسه است.معلمان گاهی درجلسات کلاس، ازفراگیران می خواهند که به سؤالهای گوناگونی پاسخ دهند؛ آنان به این وسیله می توانند یادگیری فراگیران را برآورد کنند.شکل دیگر پاسخهای شفاهی ازسؤالهایی ناشی می شود که فراگیران هنگام ارایه درس مطرح می کنند؛ سؤالهایی که نشان دهنده فقدان درک وفهم فراگیران مبین آن است که یادگیری درست صورت نگرفته است(ص15).